Güneşsiz Şehir Chengdu
Güneşsiz bir cennet olarak anılıyor Chengdu. Geçmişte Çin’in en güçlü hanedanların gözde kenti olsa da depremlere boyun eğmiş sürekli. Asya’nın en uzun nehri Yangtze’yi usta işi setleriyle durdurabilmiş. Pandalarıyla da ünlü Chengdu, şimdilerde ulaşımın, ekonominin, iletişim teknolojisinin merkezi olma yolunda ilerliyor…
Yazı ve fotoğraf: Ufuk Sarışen
Çin’in tam ortasındaki Sichuan Eyaleti’nin başkenti Chengdu, Çin dilinde “Cennet Ülke” anlamına geliyor ve 3200 yıl boyunca bu isim hiç değişmemiş. Arada bereketli topraklar anlamına gelen tanımlamalar olmuş ama isim günümüze kadar korunmuş. 2001 yılında Jinsha’da şehrin şimdiki siluetini oluşturan devasa binalardan birinin hafriyatı sırasında 1000 yıl önceye, Shu Krallığı ile tarihlenen antik şehirde, hazine, altın bir maske-başlık, fildişleri ve binlerce eser bulundu. Bunların arasında en dikkat çeken eserlerden olan “altın güneş kuşu” heykelciği şehrin sembolü olmuş durumda ve Tuanfu Meydanı’nın tam ortasında dev bir reprodüksiyonu yer alıyor. Chengdu büyük ve düzenli bir metropol. Şehir haritasına bakıldığında da bu düzen hissediliyor. Pergelle çizilmiş gibi birbirine paralel 3 dairesel ana cadde ve bu 3 daireyi 4 eşit parçaya bölen, kuzeyden güneye, doğudan batıya uzanan geniş yollar. Tüm şehir bu dairelerin içinde büyük bir özenle kurulu. Arada da Jinli gibi koruma altındaki tarihi mahalleler gökdelenlerin gölgesinde uzanıyor.
Son 20 yıl içerisinde neredeyse şehir baştan inşa edilmiş durumda. Halen de binalar yükselmeye devam ediyor, yeni yollar yapılıyor. İş gücü çok ucuz olduğu için batılı inşaat devleri burada deneysel mimarinin en uç örneklerini sergileyebiliyorlar. Bunların belki de en çarpıcısı koca bir alanda yer alan New Century Global Center. 4 adet Vatikan ya da 300 futbol sahası kadar yer kaplıyor. Bina içerisinde sinemalar, ofisler, oteller, alış veriş merkezleri, olimpik paten pisti, lunaparklar ve 15 bin araçlık otopark mevcut. Bir de yapay bir deniz ve plaj. Bu denizin ardında da okyanus manzaralarının görüldüğü uzun kenarı 150 metre olan dev bir LED ekran yükseliyor. Ortamı aydınlatan dev yapay güneşi de unutmamak lazım. İnsan gücünün doğayı taklidinin biraz dramatik bir örneği ile karşı karşıyayız. Burada en ilgi çeken unsur yapay güneş çünkü Chengduluların buna gerçekten çok ihtiyacı var. Şehir dünyanın en az güneş ışığı alan yerlerinden. Yılda sadece 1073 saat gün ışığı alması sebebi ile Kuzey Avrupa şehirlerinden bile daha fazla güneş özlemi çekiyorlar. Gökyüzü çoğunlukla gri ve kasvetli bulutlar ile kaplı.
Sichuan Eyaleti ve Chengdu pandanın ana vatanı ve bölgede yok olan bambu ormanları sonucu dev pandalar 1500 km2’lik bir alana sıkışmış durumdalar ve halen tehlike altındaki türlerden sayılıyorlar. Pandalar çevresel faktörler olmasa da 25 yıl içerisinde yaşadığı bölgedeki bambu ormanını yok eden bir tür, onun için çok geniş alanlara ihtiyaç var. Ancak gerek iklim değişikliği gerekse bambunun insanlar tarafından aşırı kesimi bu türü sıkıntıya sokmuştu. En azından artık bu kesimler yasaklandı ve Çin hükümeti bu konuyu ciddi bir şekilde ele aldı. Panda yetiştirme merkezlerinde pandalar çoğalmaya başladı. Nüfus artışının en büyük sebebi, San Diego Hayvanat Bahçesi’nde anne panda sütüne yakın karışımın keşfi. Normalde pandalar iki yavru doğurur ve birini ölüme terk edip diğerini besler. Bu yapay süt sayesinde dışlanan bebeklerin de yaşatılması sonucu sayılar artmaya başlamış durumda.
