Aşura, İran

Fotoğraflar: Cansu Alkaya

Çoğunluğu Şii inancına mensup olan İran’da Muharrem ayı hüzün ve ağıt  ayıdır. İmam Hüseyin ve ailesi bin 306 yıl önce Irak’ın Kerbela bölgesinde Muaviye’nin oğlu Emevi hükümdarı Yezid ve orduları tarafından öldürülmüştü. Şiiler, İmam Hüseyin’in öldürülmesini hatırlayarak siyah kıyafetler içerisinde farklı türden ayinlerle matem tutarlar. İran’da Kerbela matem törenleri üç bölüme göre düzenleniyor. İlk sekiz gün etkinlikleri; “Tasua” adı verilen dokuzuncu gün törenleri ve törene adını veren 10. gün, yani Aşura merasimi. Hz. Hüseyin’in katledilişinden sonraki 40. gün, Erbain’dir. İran ölçeğinde şöyle bir genelleme yapılabilir: Aşura için birkaç gün önceden hazırlık yapılır. Evde sokakta, çarşı pazarda siyah bayraklar asılır. Cami veya yine bir ibadethane olan hüseyniyelerde toplanan cemaat, zikir, dua, ağıt ve sineye vurma eşliğinde leğene ibrikle su dökerek “merasim-i teştgüzar” yapar. Aşura’yı önceleyen ilk ayin işte budur. Aşura gününü ayin ve taziyelerle geçiren yüz binlerce İranlı sokaklarda ve meydanlarda şehit olan İmam Hüseyin için eski İran geleneğine dayanan enstrümanlarla methiyeler ve mersiyeler okurlar.