İzmit; Kara Körfez

İzmit Körfezi, 30 yıl öncesine kadar doğal güzellikleri, sakin deniziyle büyük kentlerden gelen yazlıkçılara ev sahipliği yapıyordu. Ancak bugün sanayinin neden olduğu kirlilik yüzünden neredeyse yaşanmaz durumda.

Yazı: Serkan Ocak / Fotoğraf: Umut Kaçar

Hava karardı, mesai bitti. Çalışanlar fabrikalardan yorgun argın çıkıp ailelerinin, dostlarının yanına koştu. Yer İzmit Körfezi kıyısı, Dilovası’nın Diliskelesi Mahallesi. Sanayileşmenin getirdiği göçle büyüyen mahallede sosyal mekânlar kahvehanelerden ibaret. Kalabalık olan birine giriyorum. Masalar dolu ancak oyundan çok dert yüklü konuşmalar var. Gazeteci olduğumu söylediğimde herkes niye orada bulunduğumu anlıyor. İlk söz alan, “Buranın adı zaten kanser ovasına çıktı” diyerek başlıyor Dilovası’nın sorunlarını sıralamaya. Türkiye’nin “sanayi başkenti” olarak tanınan Kocaeli’nin, körfez kıyılarının dertlerini en yoğun yaşayan köşelerden biri burası. Sanayileşme her zaman umudun adı olmuyor ne yazık ki! Fabrikaların çevrelediği İzmit Körfezi’ni ağır sorunlarla yüz yüze bırakıyor.

Uzmanlara göre Kocaeli ilinin Dilovası ilçesi “dünyada sanayi alanı kurulması gereken en son yer”. İlçe bir vadide yer alması ve güçlü hava akımlarının olmaması yüzünden doğal açıdan şanssız. Bu yüzden burada yaşayanlar havada asılı kalan sanayi kirliliğini solumak durumunda kalıyor. Dilovası Mahallesi’ndeki kahvehanedekilerin ya kendisi ya da ailesi ile ilgili bir kanser hikâyesi var. Rahmi Dursun özellikle sabaha karşı fabrikaların bacalarından yoğun dumanlar çıktığını, göz gözü görmediğini, bazen de kokudan durulmadığını anlatıyor.

Kahvehanenin çıkışında bir genç kolumdan tutuyor ve yakınlardaki bir taziye evine götürüyor. Evin loş ışıkları, karanlık sokağı aydınlatıyor. Kederli Yakup Tekeş, babasını kaybetmenin verdiği üzüntüyle şunları anlatıyor: “Babam siroz hastasıydı. Merak ettim. Doktorlara, ‘Dilovası’nda yaşadığımız için mi babam hasta oldu?’ diye sordum. Çünkü babam içki kullanmazdı. Tedavi oldu ancak kurtulamadı. Benim oğlum da astım hastası.”