Salsa; Kural Tanımayan Dans
Salsanın 1930’larda Küba’da başladığı söyleniyor. Porto Rikolular ve Kübalılar arasında, salsanın kendilerine ait olduğuna dair derin tartışmalar var. Hareket olarak modern Latin dans müziğini Küba kurduysa da değişik içeriklerle bu dansın transformasyonu New York ve Miami sokaklarında gerçekleşmiş.
Yazı ve Fotoğraf: Ufuk Sarışen
“Şimdi de güneye, taa Latin Amerika’ya uzanıyoruz, çikolata renkli, kadife sesli bir Kübalıya kulak veriyoruz. Şarkıcı, salsaya davet ediyor bizi ve diyor ki: “ ey sevgilim, hâlâ seni bekler bu biçare Havana sokaklarında, hâlâ senin bıraktığın yerde hayalinle dans etmekteyim”. Yaşı benim gibi yolun yarısında olanlar bu sözlerin sahibinin kim olabileceğini kolaylıkla kestirirler sanırım. Türkiye’de “hafif batı müziğini” sevdirmeyi, tanıtmayı misyon edinen yapımcı, söz yazarı, müzik adamı Sezen Cumhur Önal’ın sunumları sonrası dinlediğim bir iki Latin müziğine bile katlanamadığım dönemlerdi ilk gençlik yıllarım. Rock’dan başka müzik olur muydu hiç? Bu inadım uzun süre devam etti, sonra yıllar geçtikçe bünye alıştı, her türlü müziği dinleyebilir oldu. Latin müzikleri de kıpırdatıyordu içimizi işte, serde Akdenizli değil miydik?
Türkiye’de Latin Festivali düzenleneceğini öğrendiğimde soluğu İstanbul Maslak’taki festival mekânında almıştım. Bu bir Latin dansları festivaliydi. Dünyanın ve Türkiye’nin önde gelen salsacıları burada gösteriler yapacaklardı ve biz biletli izleyiciler de onları izleyecektik 3 gün boyunca. Ancak gelişmeler pek de öyle olmadı. Tamam, muhteşem danslar yapıyordu göstericiler ama gösteriler bitip sahneye seyirciler çıktığında gördüklerime çok şaşırmıştım. Yüzlerce seyirci profesyonellere taş çıkartırcasına salsa yapmaya başlamıştı. Neler oluyordu? Türkiye’de miydik Küba’da mı? Bu kadar insan nerede, ne zaman öğrenmişlerdi bu dansı? Ben neden yapamıyordum? Neden benim gibi ezik oturan başkaları yoktu? Can sıkıcıydı, en iyisi sahne kenarında oturup biliyor ama dans etmiyor havası takınmalıydı gibi düşüncelerden sıyrılıp neler olduğunu araştırmaya başladım. Kim satmıştı bu salyangozları bu mahallede?
Türkiye’de salsa eğitimi ilk olarak seksenlerin sonunda başlıyor. Latin dansının yayılmaya başlaması 1995’te Murphy’s Dans Bar’ın ilk Latin gecelerini düzenlemesiyle gerçekleşiyor. Günümüzde çeşitli mekânlarda yapılan Latin dans geceleri hâlâ çok önemli. Dansını geliştirmek isteyenler düzenli olarak bu gecelere katılıyorlar. Dans eğitimine başlayan biri öncelikle müzik ve ritimle tanıştırılıyor. Ortalama 6 ay-1 sene içerisinde orta seviyeye gelinebiliyor. Bayanların öğrenme hızı başlangıçta erkeklere nazaran daha fazla gözükmekte ancak ileri seviyeye gelindiğinde erkekler daha hızlı bir gelişim gösteriyorlar. Salsada eğitim bir yere kadar etkili oluyor; buradan sonra öğrenilenlere yorum katıp ruh vermek daha önemli bir hal alıyor.
